- Het verschil tussen "Te gebruiken tot" en "Ten minste houdbaar tot"
- De koudeketen
- Optimaal gebruik van je koelkast
- Restjes invriezen
- Restjes op restaurant
Het verschil tussen "Te gebruiken tot" en "Ten minste houdbaar tot"
Een datum die wordt voorafgegaan door de woorden 'Te gebruiken tot' is de uiterste consumptiedatum voor het product waarop het staat vermeld. Deze voedingsmiddelen kunnen al kort na deze datum een gevaar betekenen voor je gezondheid. Producten waarvan de uiterste consumptiedatum is verstreken, mogen dus niet meer geconsumeerd worden. Let er daarom in de winkel goed op dat je enkel producten koopt die je kan opmaken vooraleer deze datum verstrijkt.
Minder bederfelijke producten zoals graanproducten, conserven, diepgevroren producten, thee, koffie, vruchtensappen met lange bewaring, gedroogde kruiden... krijgen een datum van minimale houdbaarheid mee. Voor die datum staan de woorden ‘Ten minste houdbaar tot’ en een eventuele vermelding van de optimale bewaarmethode van het product. In dat geval gebruik je je zintuigen. Als het product nog goed ruikt, er normaal uitziet en nog goed smaakt, kan je het gewoon consumeren!
Producten waarvan de datum na de vermelding ‘Te gebruiken tot’ is verstreken, eet u dus best niet meer op. Producten met de vermelding ‘Ten minste houdbaar tot’ waarvan de datum is verstreken, kun je in vele gevallen nog opeten.
De koudeketen
Vanaf de productie van voeding totdat het in de winkelrekken ligt, stellen producenten, verwerkers, transporteurs en handelaars alles in het werk om het op de juiste temperatuur te bewaren. De overheid legt strenge regels op opdat deze koudeketen nergens onderbroken wordt. Van zodra voedingswaren in jouw winkelkarretje liggen, is het aan jou om deze perfecte bewaring in stand te houden. Volgende tips helpen je daarbij:
- Leg gekoelde en diepvriesproducten als laatste in je karretje wanneer je gaat winkelen.
- Maak gebruik van koeltassen en groepeer gekoelde producten in je autokoffer of winkeltas.
- Ga na het winkelen zo snel mogelijk naar huis en scherm de boodschappen af van de zon.
- Berg boodschappen thuis meteen op en probeer de koelkast of de diepvries daarbij zo weinig mogelijk te openen.
- Laad niet te grote hoeveelheden tegelijk in je koelkast en vermijd daardoor een hoge temperatuurstijging. Begin dus met de producten die echt koel moeten bewaard worden. Voedingswaren als een potje mayonaise hoeven niet onmiddellijk in de koelkast.
Optimaal gebruik van je koelkast
Om je koelkast op een optimale manier te gebruiken in de strijd tegen voedselverlies, is het belangrijk dat je je koelkast en de voorziene technologieën goed kent.
- Kijk de handleiding van je toestel na om het op de juiste temperatuur in te stellen. Om een goede bewaring te garanderen bedraagt de temperatuur van je koelkast 4°C tot maximaal 7°C.
- Heb je een dynamische koelkast met luchtcirculatie beschikt is de temperatuur over heel de koelkast gelijk. Heb je geen luchtcirculatiesysteem hou dan bij het organiseren van je koelkast rekening houden met de 5 temperatuurzones:
- Vriesvak - Diepvriesproducten allerhande
- Koele zone - Geopende potten, kleine drankflessen, kaas, room, soep, etensresten, gebak, eieren
- Koude zone - Afgedekt vlees, vis, charcuterie
- Groentenbak - Groenten en fruit
- Deurruimte - Boter, kaas, potjes, tubes, medicijnkistje, grote drankflessen
- In een koelkast met No Frost- of droge lucht-technologie wordt het vocht uit de lucht verwijderd. Daarom is het belangrijk voedingswaren luchtdicht te verpakken.
- Sommige koelkasten beschikken over aparte compartimenten waar de temperatuur 0°C bedraagt. Deze 0°C-zone bestaat vaak uit een ‘droge zone’ en een ‘vochtige zone’. Ook hier is het belangrijk voedingswaren in de ‘droge zone’ goed te verpakken.
- Maak de koelkast 1 keer per maand schoon. Zo krijgen schimmels die zich op lagere temperatuur ontwikkelen, geen kans.
Meer informatie vind je in de handleiding bij je koelkast.
Bekijk ook de tips en info op www.koelkastinorde.be.
Restjes invriezen
Restjes van door jezelf bereide maaltijden kun je invriezen. Hou daarbij rekening met volgende aandachtspunten:
- Gebruik een doos of verpakking die geschikt is om met voeding in contact te komen.
- Stop restjes niet meteen in de diepvries want dan warmt die op en zullen de andere producten sneller bederven. Laat de restjes eerst afkoelen. Zorg ervoor dat ze snel afkoelen en laat ze in ieder geval niet langer dan 1 tot 2 uur bij omgevingstemperatuur staan.
- Vermeld op de verpakking de invriesdatum. Eet ingevroren restjes binnen de 6 maanden (3 maanden voor vette voedingsproducten) op.
- Eens je producten ontdooid hebt, mogen die geen tweede keer ingevroren worden. Tenzij ze na het ontdooien werden gekookt
- Ontdooi vlees, kip of vis altijd in de koelkast of in de microgolfoven en verwarm het door en door. Ontdooien bij kamertemperatuur raden we af aangezien de ontwikkeling van bacteriën dan razendsnel plaatsvindt
- Ingevroren groenten worden best direct gekookt, zonder ze eerst te laten ontdooien.
Restjes op restaurant
Wie na een lekkere maaltijd op restaurant een ‘doggybag’ of ‘restorestje’ vraagt, is helemaal geen uitzondering meer. Sommige horecazaken hebben daarvoor verpakkingen voorhanden; bij andere restaurants kan je zelf een doosje meenemen. Om de voedselveiligheid te garanderen is het belangrijk dat je volgende voorschriften strikt opvolgt:
- gebruik een doos of verpakking die geschikt is om met voeding in contact te komen
- plaats het ‘restorestje’ zo snel als mogelijk uiterlijk binnen de twee uur in de koelkast, uiterlijk binnen de twee uur
- bewaar het bij voorkeur maximaal één à twee dagen, afhankelijk van het type product
- vries het restje niet in
- zorg voor een goede opwarming (minstens tot 60°C) voor je het opeet
- Neem nooit rauw vlees of rauwe vis mee naar huis
Meer informatie vind je bij het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen.
Restjes voor huisdieren
Geef je je kippen of andere huisdieren geregeld restjes te eten? Als je de ‘Cascade van Waardebehoud’ hieronder bekijkt, is dat niet de beste oplossing. Voedsel voor mensen wordt bij voorkeur ook door mensen opgegeten. Restjes aan dieren geven is de tweede keuze. Kippen kunnen trouwens niet overleven op restjes alleen: ze hebben ook granen of legmeel nodig.
Wil je graag kippen houden of heb je kippen, lees dan de info en tips over gezond tuinieren en kringlooptuin.
- Plan maaltijden en aankopen zorgvuldig
- Maak een boodschappenlijstje
- Organiseer je koelkast en voorraadkast
- Bewaar voeding op een correcte manier
- Wees een creatieve kok
- Kijk naar de houdbaarheidsdatum én gebruik je zintuigen
- Serveer juiste porties
- Eet restjes op